Moestuin

Kweken in potten & bakken: voorkom deze fouten!

Wil je graag je eigen groente en fruit kweken, maar heb je geen tuin? Je kunt zoveel meer kweken in potten & bakken op je balkon of (dak)terras dan je wellicht denkt! Maar er zijn wel een paar aandachtspunten, er kan van alles mis gaan. Van het kiezen van de verkeerde potgrond tot het geven van te veel of te weinig water – kleine vergissingen kunnen grote gevolgen hebben voor je oogst. In deze blog vind je de meest voorkomende valkuilen én hoe je ze kunt vermijden!

Fout 1. De verkeerde potten kiezen

Als je succesvol wil kweken in potten en bakken, dan begint dat bij het kiezen van de juiste pot. Veel beginners maken de fout om kleine potten te kiezen, waardoor planten niet genoeg ruimte hebben om te groeien. Daarnaast droogt de aarde in een kleine pot snel uit. Kies dus altijd voor de grootst mogelijke potten. Zet bijvoorbeeld meerdere gewassen bij elkaar in een grote bak of kuip.

Zorg ook altijd dat de potten of bakken die je gebruikt voldoende drainage-gaten hebben, zodat het regenwater weg kan lopen. Verder maakt het materiaal van de pot een groot verschil. Terracotta ziet er mooi uit, maar droogt snel uit, waardoor je vaker water moet geven. Stevige potten of bakken van gerecycled kunststof, geglazuurd terracotta of hout zijn meestal de beste keus, omdat ze het vocht goed reguleren en minder snel oververhit raken.

Fout 2. De verkeerde aarde gebruiken

Wat ook vaak misgaat bij het kweken in potten en bakken, is het gebruiken van de verkeerde aarde. Potgrond is perfect voor (kamer)planten. Maar voor gewassen is het vaak te luchtig. Verder bevat het weinig voedingsstoffen en droogt het te snel uit, waardoor groenteplanten niet de juiste basis krijgen om goed te groeien. In plaats daarvan kun je beter kiezen voor een goede (biologische) moestuingrond, eventueel aangevuld met compost. Deze aarde zorgt voor voldoende voedingsstoffen in het begin van de groei, een goede waterhuishouding en een gezonde bodemstructuur waarin planten optimaal kunnen ontwikkelen.

Fout 3. Te weinig voeding geven

De juiste aarde is een belangrijke voorwaarde voor succesvol kweken in potten en bakken, maar dan ben je er nog niet! Moestuingrond bevat vaak voldoende voedingsstoffen voor de eerste paar weken. Maar de aarde in potten en bakken raakt sneller uitgeput dan de ‘volle grond’. Dat komt omdat voedingsstoffen door regelmatig water geven sneller worden weggespoeld.

In de volle grond kunnen planten daarnaast diepere wortels maken om zelf nieuwe voedingsstoffen te vinden, terwijl ze in een pot volledig afhankelijk zijn van wat jij toevoegt. Tot slot breekt het bodemleven in potten minder organisch materiaal af dan in de tuin, waardoor natuurlijke aanvulling van voedingsstoffen beperkt is. Daarom is het belangrijk om regelmatig de juiste plantvoeding te geven. De producten van BIOCANNA zijn daar een goed voorbeeld van.

Voeg bijvoorbeeld BIOCANNA Vega toe aan de gieter als je water geeft aan het begin van de groei en bij groenblijvende groentes. En geef BIOCANNA Flores voor fruit en vruchtdragende groentes, vanaf het moment dat de eerste bloemen verschijnen. Belangrijk is ook om tijdig te beginnen met bijvoeden. Het duurt ongeveer 14 dagen voordat de voeding die je geeft door de plant opneembaar is. Dat betekent meestal dat je er al vanaf zaaien mee kunt beginnen.

Fout 4. De locatie is niet geschikt voor een moestuin

Hoewel je verrassend veel groente- en fruitsoorten in potten en bakken kunt kweken, is niet elke locatie even geschikt. Zonlicht is cruciaal: de meeste groenten en kruiden hebben minstens 6 uur direct zonlicht per dag nodig. Een schaduwrijk balkon of een terras dat alleen ‘s ochtends vroeg zon krijgt, is daarom minder ideaal. Het voordeel van potten is natuurlijk wel dat je ze makkelijk kunt verplaatsen.

Daarnaast kan wind een probleem zijn, vooral op balkons en dakterrassen. Sterke wind droogt de aarde sneller uit en kan kwetsbare planten beschadigen. In zo’n geval kun je windschermen of hogere planten als beschutting gebruiken. Bij een balkon of dakterras speelt ook het gewicht mee: volle potten met natte aarde zijn zwaar, en niet elk dak is ontworpen om zoveel gewicht te dragen. Het is dus belangrijk om te controleren of de constructie het aankan voordat je je moestuin aanlegt.

Fout 5. Te weinig water geven

Je las eerder al dat de aarde in potten sneller uitdroogt. Hoe groter de pot, hoe langzamer dat gaat. Maar meestal moet je dagelijks bewateren (en in warme/zonnige periodes soms zelfs twee keer). Om inzicht te krijgen in de waterbehoefte van je planten, is het verstandig om een hygrometer of een bodemvochtigheidssensor in de aarde te steken.

Sommige planten (zoals tomaten of basilicum) zijn erg gevoelig voor wisselende vochtigheid, dit kan leiden tot scheurende vruchten of slap blad. Regelmaat is key! Een automatisch bewateringssysteem met sproeiers of druppelaars aanleggen heeft veel voordelen, omdat je dan veel minder met gieters of de sproeier aan de slag hoeft en je planten volgens een vast schema water krijgen.

Fout 6. De verkeerde groente(rassen) kiezen

Als je in potten moestuiniert, heb je waarschijnlijk niet veel ruimte. Daarom is het extra belangrijk om alleen te kweken wat je ook echt lekker vindt om te eten. Op die manier haal je de hoogste opbrengst uit jouw moestuin! Daarnaast wil je – zeker als beginner – soorten en rassen uitzoeken die geschikt zijn voor de teelt in potten. Wat dat inhoudt? Sommige groentesoorten houden je potten en bakken maandenlang bezet, terwijl de opbrengst minimaal is. Dat is zonde als de ruimte schaars is.

Daarnaast zijn niet alle rassen even geschikt voor de teelt in potten. De ene komkommer is de andere niet! Er is echt veel mogelijk, zelfs pompoenen kun je in potten kweken, maar het is slim om rassen te kiezen die niet zo groot worden. Overigens kun je – zeker als je wat meer ervaren bent – ook experimenteren met rassen en gewassen die niet persé ‘pot proof’ zijn. Zo kweek ik al een paar jaar maïs in potten en dat gaat prima!

Fout 7. Niet vooruitdenken & voorzaaien

Veel beginnende moestuinders zaaien alles pas als het warm genoeg is buiten, en vergeten dat je met een beetje planning méér uit je potten en bakken kunt halen. Door niet voor te zaaien, bijvoorbeeld binnen op de vensterbank, verspeel je kostbare groeidagen. En zodra een gewas geoogst is, blijft het vak of de pot vaak (te lang) leegstaan, terwijl er nog prima iets nieuws in had gekund.

Oogst je in mei bijvoorbeeld radijs of spinazie? Dan kun je die pot meteen opnieuw gebruiken voor iets zomers als sperzieboontjes. Met een goed moestuinplan benut je de ruimte optimaal en blijf je het hele seizoen oogsten. Groente als tomaten, pepers, courgettes en pompoenen zaai je alvast binnen (op de vensterbank of onder groeilampen) voor, zodat ze naar buiten kunnen als de kans op vorst geweken is.

Fout 8. Gewasrotatie vergeten

Het lijkt misschien niet nodig, maar ook in de moestuin op het balkon of (dak)terras is gewasrotatie belangrijk. Telkens hetzelfde gewas op dezelfde plek zaaien put de bodem uit en vergroot de kans op ziekten en plagen. Vooral gewassen zoals tomaten, kolen en komkommers zijn hier gevoelig voor. Als je een vak of pot leegoogst, zet je er daarom een gewas in van een andere familie. Zo hou je de grond gezond en je plantjes sterk!

Fout 9. De verticale ruimte niet benutten

De laatste fout is het onbenut laten van de verticale ruimte. Denk de hoogte in! Bijvoorbeeld met klimplanten, hangpotten of een rek tegen de muur. Klimconstructies zijn ideaal voor bonen, erwten, komkommers en sommige pompoen- of courgetterassen. Met een paar stevige bamboestokken en touw maak je al snel een wigwam- of tipi-constructie. Ook kun je tegen een schutting of muur een klimhulp bevestigen, zoals een net of metalen rek.

Let er wel op dat de pot of bak stevig staat en niet omwaait als het gewas hoger wordt. En zorg dat klimplanten voldoende zon krijgen: hoe hoger ze groeien, hoe meer licht ze willen. Verder zijn hangpotten of verticale plantenrekken ideaal voor aardbeien, kruiden of pluksla. Zo maak je zelfs van een klein balkon een weelderige, eetbare oase!

Met deze tips wordt jouw moestuin in potten & bakken dit seizoen vast een groot succes. Veel kweekplezier!