Boj van de Berg: Groene Stadsontwikkelaar

De Floriade was vroeger een wereldtuinbouwtentoonstelling voor de pracht van bloemen en planten. De versie die over zeven jaar in Almere zal worden gehouden, heeft als thema’s ‘jong’ ‘groen’ en ‘stad’. De gedachte is dat Almere na de tentoonstelling een ideale stadswijk rijker zal zijn, waar bewoners omringd zullen zijn door eetbaar groen. Via ‘Urban Greeners’ worden nu al jongeren gestimuleerd een bedrijf op te zetten dat gerelateerd is aan de tuinbouwsector. Drijvende kracht achter deze utopische organisatie is Boj van den Berg.

Groene revolutie

Onder het genot van een kopje thee van kardemonbladeren, vers geplukt van planten die in het kantoor van de Urban Greeners welig groeien, spreken we Boj van den Berg. Voor de foto wil hij wel even in een kruiwagen zitten, midden in een kleurige plattegrond van het toekomstige Floriadeterrein.

Vervolgens schuift hij een A4-tje naar de verslaggeefster toe. Het lijkt geschept papier, maar is een vel met zaadjes ‘om de wereld een stukje groener te maken’. Op het papier staat de intentie van Urban Greeners geschreven. ‘De groene revolutie groeit’. Dat heeft Boj van den Berg hoog in het vaandel staan. (zie kader).

“Een eigen eiland, voor de kust van het toekomstige Floriadeterrein”

In 2022 zal de wereld een stuk groener zijn. Groener in architectuur, muziek, mode, kunst, eten, drinken, sport, dans, lifestyle. Groener in alles. Groener vraagt om nieuwe manieren van denken. Nieuwe manieren van doen. Groener vraagt om jongere geesten. Die nieuwe wegen inslaan en delen. Dwars door vastgeroeste denkbeelden, brekend met vaste patronen. Autonoom, vrij en creatief. Inspirerend en motiverend. Verschillende achtergronden met een gezamenlijke overtuiging, en een gezamenlijk doel: groenere wereldsteden.

Wie is Boj van den Berg?

Planoloog Boj van den Berg (Oost-Graftdijk 1986) studeerde aan de Universiteit van Amsterdam (UVA) en deed zijn master Erfgoedstudies aan de Vrije Universiteit (VU). Hij studeerde af in 2009.

In 2012 schreef hij mee aan het zogenaamde ‘bidbook’ voor de Floriade in Almere, waarna de commissie voor deze locatie koos. Inmiddels is van den Berg toegetreden tot de directie van deze wereldtuinbouwtentoonstelling nieuwe stijl, die in 2022 wordt gehouden.

Van den Berg is initiatiefnemer van Urban Greeners, de jonge voorhoede van de Floriade. Binnen het kader van deze club wordt onderzocht hoe voedsel, architectuur, design, wonen en werken op een groene manier bij elkaar kan komen. Tuinbouw staat hierbij centraal.

Van den Berg zit bovendien ‘in de whiskyvaten’- dat wil zeggen, hij laat met zijn maten van ‘Stad&Vat’ in whiskyvaten verschillende dranken rijpen, waardoor een mooie basis voor bijvoorbeeld een vlierbloesemcocktail ontstaat.

Groen eiland

Niet alleen een kantoor heeft de Floriade 2022 de jonge ondernemers ter beschikking gesteld, maar ook een eigen eiland, voor de kust van het toekomstige Floriadeterrein, waar ze de vrije opdracht hebben aan de slag te gaan met vernieuwende projecten, die over zeven jaar een bijdrage kunnen leveren aan het succes van de internationale tuinbouwtentoonstelling.

Van den Berg: “Ik heb ettelijke keren de versie in Venlo bezocht om te kijken hoe ze het daar hadden aangepakt. Het enige dat echt indruk op mij maakte was een kunstenaar die in een bos van gevlochten wilgentakken zijn eigen woning had gemaakt. Dat was echt. Inspirerend.”

Van den Berg en de zijnen zijn al een stukje op weg. Er wordt gebouwd aan een eetbaar bos, ‘Het Weerwoud’, waar alles van kruin tot stam eetbaar wordt. Er is al een mobiele PRIKbar, waar drankjes van Hollandse bodem worden gemaakt, ook zal er een versie van de PRIKbar permanent worden bemand bij het kantoor van de Urban Greeners in het stadshart van Almere. En er wordt in weer en wind gebouwd aan ‘De Drijfveer’, een zelfvoorzienende ark, waar gebruik wordt gemaakt van natuurlijke materialen, zoals kromgegroeide Almeerse acacia’s, bouwstenen van geperste hennep en verf gewonnen uit vlas, en waar het binnen lekker ruikt naar buiten.

Hoe ben je in contact gekomen met de Floriade?
“Dankzij Linkedin. Ik had over de tuinstadgedachte van Almere een masterscriptie geschreven en werd eind 2011 gevraagd of ik wilde meeschrijven aan de plannen voor de Floriade. Toen waren Amsterdam Zuidoost, Groningen en Boskoop ook nog in de running om het te organiseren. Almere werd uiteindelijk door de Floriadecommissie verkozen omdat er onder andere zoveel jeugdige energie in ons plan zat. Het was een fantastische tijd. Maar we waren naar mijn zin te veel aan het presenteren, en ik wilde iets concreets doen, net als veel vrienden van me. Dat heeft me er toe bewogen om een team om me heen te verzamelen van jonge ondernemers. De kracht zit in deze generatie. We werken aan een mooiere wereld. Een toekomstbestendige wereld. En we doen er ook echt iets aan. We willen eerst doen en dan praten. Je kan zo veel doen met groen. Daar ben ik van onder de indruk.”

Wroet je zelf vaak met je handen in de aarde?
“Eerlijk gezegd niet. Tuinieren heb ik niet van huis uit meegekregen. Ik eet wel eens een zelfgekweekte tomaat en ik heb ook wat kruiden op mijn balkon staan, en ik werk nu dus mee aan het bouwen van het voedselbos, waar ik ontzettend veel van leer. Maar ik heb meer de functie van initiator, verbinder.” De geboren, inspirerende leider zou in dit artikel het liefst alle namen noemen van de mensen waar hij mee werkt. We pikken Femke Mosch eruit, die voor de PRIKbar heerlijke dranken ontwikkelt.

Groene toekomst

Hoe zie je de toekomst van de stad?
“Zonder natuur geen toekomst voor stadsbewoners. De stad is in ontwikkeling. Als je ziet hoe ik zelf sinds ik hiermee bezig bent al ben veranderd. Ook al verbouw ik zelf dan geen voedsel, ik eet en leef veel meer volgens de seizoenen, en koop bij bedrijven waar ik van weet dat ze er geen rotzooi mee uithalen. En ik leer zo veel over natuurlijke producten en bouwmaterialen. Ik weet nu bijvoorbeeld dat je uit het kookvocht van broccoli een heerlijke gezonde drank kunt maken. Jonge mensen hebben de toekomst, en Nederland is enorm geürbaniseerd. Overal in de steden zijn jonge idealisten met deze thematiek bezig. Dat vind ik heel tof. Nu vinden bijen het al fijner om in de stad te wonen dan op het platteland. Als dit zo door blijft gaan, worden natuur en stad één.”

Recept van Femke Mosch van de PRIKbar (speciaal voor de lezers van Cashew Stadstuinieren)

Groen- Hollandse Rode

Cocktail van Hollandse bodem.
Door de appelazijn lekker verkwikkend en dorstlessend.

Ingrediënten
1cl bosvruchtenlimonade – 1 cl appelazijn – 4 cl Terschellings cranberry-sap, licht gezoet – 4 cl Westlandse aardbeienlikeur – ruim ijs – 15 cl bruisend water – takje munt

Bereidingswijze
Meng alle ingrediënten in een cocktailshaker. Schud goed. Giet het mengsel in een glas, zonder het ijs. Voeg er 15 cl bruisend water aan toe. Maak af met ijsblokjes en een takje munt.

Liever geen alcohol? Laat de likeur weg, de appelazijn geeft door zijn zurige smaak de kick van een alcoholisch drankje.

Stadstuinieren 2015-05 – Tekst: Edith Andriesse