Doe het zelf

Huidverzorging uit eigen tuin

Huidverzorging uit eigen tuin

Zou het mogelijk zijn om met de planten uit mijn tuin zelf zeep, crème, shampoo en andere huidverzorgingsproducten te maken? Dan zou ik niet meer afhankelijk zijn van wat de drogist te bieden heeft en hoef ik me ook geen zorgen meer te maken over ongezonde en schadelijke ingrediënten zoals SLS (Sodium Lauryl Sulfate), minerale oliën, parabenen, ftalaten, alkylfenolen, alcohol en parfum. Het is een vraag waar ik al een tijdje mee rondloop. Want hoe mooi zou het niet zijn als ik behalve gezonde voeding voor de inwendige mens, ook nog eens zelf voeding voor de uitwendige mens kon verzorgen. Want dat is immers wat huidverzorging zou moeten zijn: voeding!

“Wat kan ik als tuinier doen, behalve een komkommermasker maken?”

Goudsbloem en komkommer

Het vinden van een helder antwoord op mijn vraag bleek niet zo eenvoudig als ik dacht. Natuurlijke lichaamsverzorging (maken) is een studie op zich en ik zal in dit artikel dan ook enkel een tipje van de sluier kunnen oplichten. Na een hoop speurwerk kwam ik in contact met Priscilla Rolvers. Zij verkoopt de meest heerlijke handgemaakte producten, zoals een serum met goudsbloem en een dagcrème van rozen en amandel. Een tikkeltje ingewikkeld misschien voor wie de opleiding niet heeft gevolgd en zeker niet snel na te maken in eigen keuken, maar Priscilla is een vat vol kennis als het om huidverzorging gaat en de persoon bij uitstek om mee te praten als je met een huidprobleem zit of meer over het onderwerp te weten wilt komen (zoals ik!). “Wij gaan echt schandalig met onze huid om in het westen”, begint ze bevlogen.

Onze huid is een echte graadmeter. Je kunt bijvoorbeeld last hebben van je darmen en dat kan zich uiten in eczeem”, vervolgt ze. “Maar is het mogelijk om die huid dan te verzorgen met planten uit eigen tuin in plaats van met producten uit de winkel?”, vraag ik haar. “Dat kan zeker, al moet je er wel rekening mee houden dat je voor zoiets als het persen van een olie flinke hoeveelheden zaad nodig zult hebben. Maar van komkommer kun je bijvoorbeeld al heel makkelijk een verkoelend en kalmerend masker maken door het in de blender te pureren en op je gezicht te smeren. Of door er schijfjes van te snijden en op je huid te leggen. Het helpt onder andere bij zonnebrand.”

Priscilla Rolvers

Natuurkracht

Als gediplomeerd kruidengeneeskundige gelooft Priscilla heilig in de kracht van de natuur en is ze overtuigd van de therapeutische werking van planten op onze huid en gezondheid. “De huid heeft het vermogen zichzelf te herstellen, wat je kunt ondersteunen. Plantaardige oliën zijn daar heel geschikt voor, die versterken je huid”. “Maar als je tuin niet al te groot is en je geen velden vol met dezelfde plant hebt om er een flesje olie uit te persen, wat kan ik als tuinier dan doen, behalve een komkommermasker maken?”, vraag ik haar. Want eerlijk is eerlijk, ik zou niets liever willen dan voor alle reguliere producten die nu nog in mijn badkamer staan – zoals douchegel, shampoo en gezichtscrème – een zelfgemaakt alternatief te vinden. “Een aantal dingen zul je moeten kopen, zoals olie. Maar in die olie kun je dan vervolgens wel ongelofelijk veel kruiden en andere planten uit je tuin vangen”, antwoordt Priscilla beslist. “Olijfolie uit de keuken, bijvoorbeeld?”, vraag ik. “Ja, rondom mediterrane landen is het namelijk vrij normaal om olijfolie te gebruiken in je huidverzorging. Maar denk ook aan teunisbloemolie, zonnebloemolie, borageolie (een bijzonder goede olie vol ‘fatty acids’ die huidveroudering tegengaan) of de ietwat exotischere avocado-, amandel-, sesam-, camelia- of kokosolie (ideaal voor mensen met acne of eczeem). Avocado olie is bijvoorbeeld super voedend en perfect voor een droge of wat oudere huid. ”.

De plantenvanger

“Maar hoe doe ik dat dan, planten vangen?”, vraag ik haar. “Kruiden, maar ook andere planten, hebben inhoudsstoffen. Een aantal daarvan zijn wateroplosbaar, anderen vetoplosbaar. Als je zo’n plant een tijdje in olie laat badderen, gaan de vetoplosbare deeltjes over in de vettige olie en heb je een maceraat”, legt Priscilla uit. “Olie is echt het summum voor je huid. Je kunt je huid ermee reinigen (door het ermee in te smeren en het er vervolgens weer af te poetsen) of het gebruiken in plaats van een dag- of nachtcrème, maar je kunt er ook zeep en zalf van maken!”. “Dus alles begint in feite met olie?”, concludeer ik. “Ja, eigenlijk wel. Zeep maak je namelijk van verzeepte olie en kun je gebruiken als vervanger voor douchegel of shampoo. En als je bijenwas toevoegt aan de olie, wordt de substantie steviger en krijg je een zalf”. Aha, dus zo werkt het!

huidverzorging

Recept: Zalf met madeliefjes

Deze zalf maak je met kokosolie (zonder toegevoegde bijenwas). Kokosolie is natuurlijk geen zalf, maar kun je –mits bewaard op een koele plek – wel als zodanig gebruiken.

Pluk zoveel mogelijk verse madeliefjes en laat ze goed drogen (ze mogen niet vochtig zijn van dauw of regen) voor je ze in een glazen potje doet.
Laat dan wat kokosolie “au bain-marie” smelten en giet deze over de bloemetjes heen tot ze allemaal onder de olie staan. Laat dit potje daarna een maand lang afgesloten op een zonnige vensterbank staan (de olie moet namelijk vloeibaar blijven, anders geven de madeliefjes hun inhoudsstoffen niet af).
Schud het potje wel even elke dag en laat het ook regelmatig luchten, zodat eventueel vocht kan ontsnappen!
Daarna giet je de olie af en doe je het in een blikje. Madeliefjes zijn – zoals de naam al doet vermoeden – geen krachtpatsers, maar helpen bij kneuzingen, kleine wondjes en eczeem.

Priscilla’s favorieten:

Vlier (een geweldige boost voor je immuunsysteem)
Goudsbloem (goed tegen elke huidaandoening die op “itis” eindigt)
Rozemarijn (helpt tegen roos)
Smeerwortel (helpt weefsel herstellen, trekt je huid strak)
Vogelmuur (bij jeuk, insectenbeten en eczeem)

Maceraat of zalf maken?

Een maceraat maak je door een plant onder te dompelen en enkele weken te laten trekken in olie. Zorg er wel voor dat de blaadjes of bloemen die je wilt gaan gebruiken echt goed droog zijn.

Voor het maken van zalf combineer je het maceraat met bijenwas (door deze “au bain-marie” te smelten)