Kweken en oogsten

Aardappelen oogsten

Aardappelen oogsten – Knollen, bessen en beestjes

In deze vlog kun je zien hoe je aardappelen het beste kunt oogsten, groene (niet eetbare) aardappelen voorkomt en wat die vruchtjes nou eigenlijk zijn die aan je aardappelplant groeien.

-Onderaan dit artikel vind je de transcriptie-

Wanneer aardappelen oogsten?

Het ideale oogstmoment hangt af van het doel van het gebruik van de aardappelen. Als je ze vers wilt consumeren, kun je ze oogsten zodra de planten beginnen af te sterven en de bladeren geel worden. Dit gebeurt meestal ongeveer 2 tot 3 weken nadat de planten zijn verwelkt.
Voor het oogsten van aardappelen die je wilt bewaren, is het beter om te wachten totdat de planten volledig zijn afgestorven, wat meestal gebeurt in de late zomer of herfst. Je kunt de aardappelen dan opgraven met behulp van een vork of een speciale aardappelrooier.

Aardappelen oogsten

Bij het rooien van de aardappels is het belangrijk dat je alles verwijdert. Niet omdat je dan veel extra te eten hebt, maar omdat alles wat blijft zitten weer opnieuw gaat uitlopen. Dan heb je volgend jaar aardappelopslag (zo noemen ze dat). Je krijgt dan uitlopende aardappels op plekken waar je het niet wilt. Dat lijkt leuk, maar dat betekent ook dat je aardappelziektes in stand houdt op je eigen akkertje en dat bijvoorbeeld de coloradokever, een mee-etertje dat je eigenlijk niet wilt hebben, een mooie plaats heeft om te overwinteren.

Je haalt er dus de hele pol uit. Je steekt een spitvork of bats onder de pol en ondertussen pak je het loof op en trek je dat eruit terwijl je gelijktijdig de bats of spitvork licht.
Dan ga je rapen met de hand om te zorgen dat je er echt alles uit krijgt. Alles, want zelfs de allerkleinste aardappeltjes of uitlopertjes kunnen weer uitlopen en dat wil je niet. Oogst de aardappelen dus zorgvuldig dan heb je daarna een hele schone grond! Op deze schone grond kun je dan dit jaar nog mooie najaarsgewassen telen.

Vruchtjes aan de aardappelplant

Dat de aardappel familie is van de tomaat kun je goed zien zodra er vruchtjes aan de aardappelplant komen. Die vruchtjes lijken echt op tomaten. De vruchten aan de aardappel plant zijn echter niet eetbaar maar zelfs giftig.

Kun je zaden oogsten de aardappelplant?

De vruchten aan de aardappel plant hebben natuurlijk wel een bepaald nut. Nederland staat bekend om zijn aardappelveredeling en dat gebeurt door aardappels te kruisen met de bloemetjes en daaraan komen dus vruchtjes. De zaden in het vruchtje van het gekruist ras dragen dan de eigenschappen van beide ouders. Daarom zijn deze vruchten heel waardevol voor kwekers. Ze laten deze vruchten afrijpen en oogsten er dan de zaden van.

Zelf gebruik ik de zaden uit deze vruchten niet omdat je nooit zeker weet wat die oogst zal opleveren. Bij het poten van knollen weet je wel altijd zeker dat jouw oogst exact dezelfde eigenschappen heeft als de knol die je gepoot hebt. Als je een aardappel poot in het voorjaar, dan krijgen de uitlopertjes precies dezelfde eigenschappen als de aardappel die je erin zet. In dit geval hebben we net Twister en Glorietta geoogst en die oogst is dus precies hetzelfde als de pootaardappeltjes waarmee ik eerder dit seizoen gestart ben. Ik heb dus gelijk ook weer nieuw pootgoed gekweekt.

Moderne rassen met minder problemen

Er wordt gezegd dat de aardappel in Europa niet meteen aansloeg na de introductie; Eerst teelden ze hem om het mooie bloemetje, daarna hebben ze de vruchten geprobeerd, maar dat valt niet zo best, die zijn gewoon giftig of in ieder geval echt niet eetbaar. Het duurde heel lang voordat een tuinder op de composthoop knollen vond en probeerde. Dat is hoe wij hier ontdekt hebben dat die knollen eetbaar waren, terwijl ze toen in Zuid-Amerika al eeuwen aardappels aten.

Maar goed, nu hebben wij ze ook! Soms met een beetje problemen, omdat in ons klimaat schimmels veel meer aanwezig zijn dan in Zuid-Amerika en we hebben die coloradokever die uit Noord-Amerika is overgekomen.
Het gaat dus nooit vanzelf, aardappels telen, maar met hele nieuwe rassen, moderne, phytophthora-bestendige en in mijn geval biologische rassen, kom je toch een heel eind en kan je lekker je gekookte aardappeltjes, je stamppotjes, je ‘chippies’ en je aardappels uit de oven uit eigen tuin halen.

Groene aardappels voorkomen

Omdat ik nog helemaal niet wist wat ik met mijn nieuwe stukje grond zou gaan doen, maar wel wist dat er veel haagwinde inzat, heb ik de grond afgedekt met een restje hooi. Dat heb ik gedaan om het onkruid te voorkomen, dat is hier helaas niet 100 procent gelukt, en het werkt goed om te voorkomen dat de aardappels die aan de oppervlakte komen, groen worden. Wanneer aardappels in de zon komen maken ze bladgroen aan, net als de bladeren dat doen. In dat groen zitten gifstoffen en dat maakt de aardappelen dan voor ons oneetbaar.
Dat laagje hooi heeft ervoor gezorgd dat de aardappels die aan het oppervlak kwamen te liggen mooi geel zijn gebleven en niet groen zijn geworden.

Aardappelen inzetten om wortelonkruid te bestrijden

We hebben dit jaar iets meer aardappels dan normaal: vier bedjes van zeven meter lang. Dat komt omdat ik die nieuwe tuin echt nog wel wat wil ontginnen. Aardappels zijn een geweldig gewas om wortelonkruiden te bestrijden, omdat je dan met het oogsten toch de grond diep openhaalt en oprakelt.

Grond opnieuw voorbereiden voor najaarsteelt

Het veldje waar de aardappelen gerooid zijn laat ik rusten tot eind juli. Ik bemest het en hark het dan een paar keer als vals zaaibed. Zo bestrijd ik de opkomende onkruiden. Daarna worden de bladgewassen voor de winter gezaaid en kunnen we de hele winter genieten van verse salade!

Aardappelen selecteren, eten en opslaan

Zodra de oogst thuis aankomt, worden de mooiste geselecteerd en gewassen. Vroeger heette dat ‘met de klomp’, dat betekent flink en ruig wassen, en goed stevig langs elkaar boenen. Op deze manier gaat het grootste deel van die zachte schil eraf. Als je hem nog schoner wilt, kan je dat hele tere, jonge schilletje met je vingers van die nieuwe aardappels schuiven. Schillen is dus echt niet nodig. Wij vinden het schilletje zelf ook niet vies, dus stevig wassen vinden wij al voldoende.
De schone aardappeltjes kunnen dan in stukken gesneden worden en zo de oven in. Dat is toch een van de lekkerste en makkelijkste manieren om die piepertjes naar binnen te krijgen!

De overige aardappels worden ook gesorteerd: de kapot gestoken, gescheurde en wat minder mooie exemplaren doe ik weg. De resterende aardappelen laat ik dan buiten eerst nog even goed, zodat ze beter opgeslagen kunnen worden.

~~‘Nooit meer een vlog missen? Abonneer je hier (gratis) op ons YouTube kanaal’~~