Kweken en oogsten

Aubergine kweken

Tussen de grote diversiteit aan groenten in mijn tuin, is het moeilijk kiezen om er de lekkerste, de mooiste, de meest boeiende uit te halen. Maar als er één elk jaar bovenaan op mijn verlanglijstje staat, dan is het wel de aubergine. Misschien gewoon omdat die planten zo ongeveer de meeste aandacht vragen van alle planten in mijn tuin.

‘Oogst aubergines wanneer ze net volgroeid zijn, stevig aanvoelen en een glanzende schil hebben’

Aubergine zaaien

Aubergines start je vroeg en het is een lange teelt. Eind februari is voor mij het perfecte moment om aubergines te zaaien. Begin maart lukt ‘t ook nog. Ik zaai ze geduldig één zaadje op één centimeter uit elkaar en de rijtjes komen op vier tot vijf centimeter afstand. Gebruik alleen goede zaaigrond of maak zoals ik een eigen mengeling van 50 % wormencompost, 45% cocosvezels en 5 % grof zand. Alles gaat in een zaaibakje dat met een transparant deksel afgesloten wordt. Ik zet het geheel een dag of tien op de vloerverwarming, zodat de temperatuur dag en nacht ruim boven de 25°C blijft.

Aubergine kweken en verpotten

Zodra de jonge zaailingen boven de aarde uitkomen, gaat alles op een lichte plaats voor het raam, maar ‘s nacht terug lekker warm op de vloer. Aubergines kiemen vrij traag, willen veel warmte en groeien ook traag. Geduld is dus belangrijk, maar eind maart horen de jonge plantjes hun eerste echte bladeren te vormen. Met regelmatig luchten, een beetje zon en wat water zijn ze tegen de eerste week van april klaar om te verpotten. Hiervoor gebruik je potjes van 5 cm. en gewone potgrond.Verder opkweken met veel aandacht voor warmte, voldoende licht en regelmatig vocht maakt dat de planten een maand later, begin mei, goed beginnen te groeien en klaar zijn voor een tweede keer verpotten naar een 10 cm pot.

Drie weken lang opkweken onder glas met extra vocht, warmte en een eerste keer extra plantenvoeding, maakt dat tegen de derde week van mei de planten voorzichtig beginnen te bloeien.
Eind mei kunnen ze dan uitgeplant worden. Voor teelt in volle grond kijk je nog even naar de weersvoorspellingen. Bij ongunstig weer, teveel regen en vooral koude nachten, kun je het uitplanten het beste nog een week of twee uitstellen.

Aubergine uitplanten

Aubergines geef je bij het planten een dubbele hoeveelheid (2 emmers) compost plus een handvol organische voeding in het plantgat. Onder glas willen ze 50 tot 60 cm. afstand, buiten is 40 tot 50 cm. meestal voldoende, allemaal een beetje afhankelijk van de gekozen variëteiten en de groeikracht van je grond. Uiteraard kies je voor buitenteelt een beschutte warme plaats in de tuin of je teelt aubergines onder lage bogen en vliesdoek.

Aubergines kweken met extra voeding

In tegenstelling tot tomaten, willen aubergines veel voeding en veel vocht. Om succesvol aubergines te kweken moet je bijna wekelijks extra voeding geven en regelmatig extra water. Dat maakt dat aubergines als potplant het vaak heel goed doen omdat je op die wijze vocht en voeding goed onder controle kunt houden. Je start met deze intensieve verzorging bij het uitplanten en gaat ermee door tot eind augustus.

Wanneer moet je de aubergines oogsten?

Het resultaat is vaak indrukwekkend. De planten zelf hebben meestal donkere bladeren, mooie paarse of witte bloemen en glanzende paarse, witte, groene of tweekleurige vruchten. Ook de oogst vraagt de nodige aandacht. Oogst aubergines wanneer ze net volgroeid zijn, met een glanzende schil en wanneer ze stevig aanvoelen. Doffe, zachte vruchten zijn overrijp en matig van smaak. Oogsten stimuleert de planten om nog meer vruchten te vormen.

Aubergines voor de buitenteelt

Voor buitenteelt ga je uiteraard voor vroege noordelijke selecties. Deze zijn beter aangepast aan ons klimaat, bloeien sneller en geven ook in onze korte zomers een goed resultaat. ‘Morden Midget’ is een Canadese selectie voor noordelijke groeiomstandigheden. Het zijn stevige compacte planten die zonder steun kunnen groeien. De eerste bleekpaarse vruchten zijn vaak erg groot, gevolgd door een tweede reeks kleinere exemplaren.

‘Early Black Egg’ is nog zo’n vroege aubergine voor de volle grond. De planten zijn wat eleganter en slanker, met mooie donkere bladnerven en dieppaarse bloemen. Je oogst wat kleinere ovale dieppaarse aubergines.
‘Applegreen’ zorgt voor grote, ronde, groene aubergines aan stevige planten. Wie op zoek is naar nog meer kleur kan ‘Casper’ uitproberen voor zuiverwitte vruchten in het klassieke langwerpige aubergine-model.

Kleine aubergines kweken in pot

Wie snel wil oogsten en tevreden is met wat kleinere vruchten kan mini-aubergines kweken. ‘Ukkie’ is lichtgroen, ‘Pukkie’ klassiek donkerviolet, maar allebei vormen ze ronde vruchten van 3 tot 5 cm. diameter aan compacte struikjes. Ideaal voor mini-tuintjes en teelt in pot. Wil je toch iets meer, dan kun je ‘Slim Jim’ uitproberen met iets hogere groeiwijze, een steunstok erbij en 6 tot 10 cm. lange donkere vruchten. Maar deze vraagt wel iets meer warmte om succesvol vruchten te geven. Tegen een warme muur of langs de buitenzijde van de kas waar het glas veel warmte en licht reflecteert, is voor het kweken van aubergines ideaal.

Aubergines onder glas

Voor teelt onder glas of in een folietunnel kun je je uitleven op indrukwekkende grote vruchten van variëteiten zoals ‘Round mauve’, ‘Black Beauty’ en de tweekleurig ‘Rosa bianca’. Vruchten van 10 tot 20 cm. diameter vormen geen uitzondering. Of probeer de langwerpige Oosterse ‘Ping tung long’ in paars of ‘Thai green’ in frisgroen. En het wordt helemaal bijzonder met de wit-paars gestreepte ‘Pandora’.
Ook onder glas of folie willen deze opvallende planten alle aandacht. Dus regelmatig (wekelijks) extra vocht en voeding en alle mogelijke verwennerij. Aubergines willen voor een goede vruchtzetting een hoge luchtvochtigheid. Tomaten verkiezen een lage luchtvochtigheid om schimmels en ziektes te vermijden. Beiden in één kas of tunnel is dus geen goede keuze.

Aubergine in de keuken

Aubergines hebben misschien geen uitgesproken smaak maar kunnen wel veel smaak van bijvoorbeeld kruiden opnemen en zijn heerlijk om te combineren. Aubergines uit eigen tuin zijn snel gaar en kun je gewoon 5 tot 10 minuten bakken of stoven. Geroosterd op de grill, voorzien van wat olie en kruiden en afgewerkt met een beetje tomatensaus zijn ze heerlijk. Ze ‘verbruiken’ bij het bereiden flink wat olie. Wil je wat zuiniger aan doen? Prik dan een vork op drie, vier plaatsen in de aubergine en zet de vruchten in een schaal in de oven. Laat ze zo in de schil ruim een uur gaar stoven. Doorsnijden en uitlepelen.