Hoe moet je zaaien?

In maart en april kan er volop worden gezaaid in zaaibakken. Maar hoe moet je zaaien? Taco IJzerman legt je in deze vlog uit hoe je bloemen en kruiden kunt voorzaaien.

Onderaan dit artikel kun je de transcriptie nalezen.

Hoe moet je zaaien?

‘Nooit meer een vlog missen? Abonneer je hier (gratis) op ons YouTube kanaal’

Meer handige tips:

Zaden en zaaien, tips van Peter Bauwens
Start je moestuin: Slim telen

Het magazine

Los kopen

€ 7.95

Abonneren

Vanaf € 22.50

Zaaien in maart en april

Het is buiten echt koud geworden, dus dan zoek ik even een ‘binnenklusje’.
De bladgewasjes (rucola, raapsteel, radijs, sla) die ik twee weken terug gezaaid heb, komen al lekker op! Hier zaai ik straks weer wat tussen, eigenlijk kun je doorlopend zaaien met dit soort gewassen omdat je ze klein kunt oogsten. Dus dan zaai ik er steeds een rijtje tussen en zodra dat opkomt en groot genoeg is oogst ik het.

Hier zaai ik krulpeterselie, bladpeterselie, koriander en kervel, waarvan de peterselie dan veel langer blijft staan. De andere gewassen oogst ik kort en die zaai ik dan weer opnieuw.

In één van mijn trays zaai ik kool en sla voor. Ik heb een heel lijstje van gewassen die ik ga zaaien: kropsla, bindsla, stengelsla en winterbroccoli, maar ook spruiten! Ik heb een vroeg ras dat tot en met december te oogsten is. En ook broccoli en palmkool.

Ik zaai ze in de trays. Hier maak ik eerst een klein gaatje, dat doe ik eigenlijk meer zodat het zaad niet weg spoelt.
De koolzaden komen op een halve centimeter diep te liggen en de sla alleen in zo’n puntje om de locatie te bepalen. Ik ga dus eerst de gaatjes prikken en dan ga ik zaaien!

Zaai niet te veel

De valkuil bij voorzaaien is eigenlijk dat je altijd te veel zaait. Er zitten hier negen blokjes, dus cellen, in een rij. Dan zou ik natuurlijk van alle slasoorten negen exemplaren voor kunnen zaaien, maar dan heb ik straks echt te veel. Dus wat ik doe is van alle soorten vijf exemplaren voorzaaien en dat herhaal ik over een maand. Dan heb ik, als het meezit en alles opkomt, twintig kroppen sla per maand en dat is meer dan voldoende. Gelukkig sneuvelt er ook nog wel eens een of slaat er een niet lekker aan. Zo hebben we dan elke week een krop of twee, en dat is prima!

Peterselie zaaien

We eten graag peterselie in allerlei gerechten, dus daar zaai ik meer dan voldoende van. Ik probeer er per blokje één te zaaien, maar meestal worden het er twee en een enkele keer zelfs nog meer, maar dat kan ik nog oplossen als ik het uitplant.

Ik zaai bladpeterselie en krulpeterselie. Om heel eerlijk te zijn vind ik bladpeterselie lekkerder, maar krulpeterselie is zo mooi. Ik zaai trouwens sowieso van de dingen die ik belangrijk vind  altijd twee rassen voor, voor de zekerheid.
Ik realiseer me nu eigenlijk dat er nogal wat te vertellen is over deze zaaibak: de peterselie die net gezaaid is, doet er wel een maand over om te kiemen, dus dat is echt afwachten. De slasoorten die ik nu ga zaaien, zijn lichtkiemers, vandaar dat ik ze dus niet in diepe gaatjes laat vallen.

Lichtkiemers hebben, zoals de naam het al zegt, licht nodig om te kiemen en die stop je dus niet te diep. Wat ik doe, is ze in die gaatjes gooien en die zaadjes dek ik dus niet toe.
Omdat ik die rijtjes niet helemaal benut, zaai ik hier ook nog een aantal bloemetjes, zoals zinnia’s en ridderspoor bij. Het zal dus nogal een gemengde bak worden qua uitplanten, want dan zal ik bijvoorbeeld al een deel uit moeten planten terwijl een ander deel nog moet blijven staan. Toch vind ik dit makkelijk werken.

Koolsoorten zaaien

De koolsoorten die ik vandaag zaai, Bloemendaalse gele, palmkool en zelfs spruiten, doen er een week of zes over voordat ze uitgeplant kunnen worden. Dus dan kunnen deze naar buiten in de moestuin en dan is het ook wel warm genoeg.
Sommige kolen hebben een heel lange groeiperiode; Spitskool gaat wat sneller en is in de zomer al oogstbaar. Maar als je in december spruiten wilt of in september of oktober palmkool, dan kun je ze het beste nu in maart al zaaien.
Ik vind de rode spitskool hartstikke leuk, spitskool groeit lekker snel en de rode is mooi in de keuken als je hem snijdt. Je kunt hem ook rauw eten, dus dan heb je een prachtige salade. Het is ook nogeens een vrij gemakkelijk gewas!

De winterbroccoli die ik zaai is wel grappig, ‘Purple sprouting early’, die geeft dus in maart scheuten, heel kleine broccoliroosjes. Grappig genoeg heb ik die net gisteren geoogst, dus vandaag zaai ik hem en over een jaar zal ik hem oogsten.

Dat duurt een hele tijd en dat moet je alleen maar doen als je er ruimte voor hebt en er lol in hebt. Het is niet iedereen gegeven om daar voldoende ruimte voor vrij te kunnen maken.

Nou, nog een rijtje over, daar gaan zinnia’s in en dat is zelf-geoogst zaad waar ik nog niet zo veel aandacht aan besteed heb qua ‘schonen’ en selecteren. Hier zaai ik dus met opzet twee of zelfs drie zaden van per gaatje, zodat ik zeker weet dat er wat opkomt en dan selecteer ik gewoon de mooiste om uit te planten.

De zinnia bloeit lekker uitbundig met grote, grove bloemen en er komen veel vlinders op af, en dat vind ik leuk in de tuin!

Nou, de bak is vol! Dan leg ik nog even een aantal gaatjes dicht van de wat grotere zaden, dus de kool, de zinnia’s, een rijtje snijbiet dat ik er nog tussen had gelegd. De gaatjes van de sla laat ik natuurlijk open.
En dan is de bak klaar!

Je kunt dit overigens overal in doen: in afgeknipte wc-rolletjes, in mooie kleine zaaibakjes, of in van die mooie potjes die opzwellen als je die in water. Of gebruik losse potgrond. In losse potgrond moet je dan wel iets voorzichtiger zijn met uitplanten. Maar ik heb deze zaaibakken, dus dat is gemakkelijk!

Lichtkiemers met coating

Dit is misschien wel een leuk verhaal om iedereen weer in de war te brengen: dit zijn slazaden uit de professionele teelt. Ze hebben een coating van een soort kalk of klei en dit is gestandaardiseerd om in een zaaimachine te kunnen.

Nu heb ik net het verhaal verteld van de lichtkiemers, dus dan zou je zeggen: ‘als je hier een coating omheen doet, waar slaat dan dat verhaal van dat lichtkiemen nog op? Maar hierbij is het zo dat deze een lichtbehandeling hebben gehad, die hebben dus hèt licht gezien. Daarna zijn ze ingepakt en kwamen dan weer in een soort tijdelijke kiemlust.
Dus grappig genoeg kunnen deze zaden wèl in het donker kiemen, maar dat komt omdat ze dat effect van het licht al gehad hebben.

Klinkt een beetje verwarrend misschien, maar dan weet je hoe het er in de professionele teelt aan toegaat.