IJs uit eigen tuin

Met de zomer komt de warmte. En bij warmte heb je meteen zin in koel. Bijvoorbeeld in de vorm van een lekker ijsje. Vooral kinderen zijn er dol op en lusten wel elke dag een ijsje. En waarom ook niet?
Wanneer we spreken over ijs lukt dat meestal niet zonder een beetje schuldgevoel. Niet zonder reden: het meeste consumptie-ijs bevat teveel vet, zit boordevol suiker en dan hebben we het nog niet over een heel gamma aan kleur-, geur- en smaakstoffen. Maar het kan ook anders. Een stuk ‘natuurlijker’, gewoon met de tuin als inspiratie.
“Voor kleur kun je bij aardbeien, aalbessen, frambozen, bramen maar ook bij een hele reeks kruiden en bloemen terecht”
Het ‘oorspronkelijke’ ijs werd gemaakt door een mengsel van fijngemaakte vruchten langdurig te mengen in een kom die in een bak met ijs geplaatst werd. Dat kan ook nu nog, alleen gebruik je daarvoor een ijsmachine. Zo’n apparaat kun je in de meeste winkels voor huishoudapparaten kopen en kost tussen de 25 en 50 euro. Het is een investering die zeker de moeite waard is, omdat je daarmee op een eenvoudige wijze het lekkerste en bovendien erg persoonlijk en eigenzinnige ijs kunt samenstellen. Bovendien weet je zo precies wat er in elk ijsje zit. Een ijsmachine bestaat uit een koelelement dat je in de diepvries plaatst, een kom voor de ijsbereiding en een kleine elektrische motor die een spatel aandrijft. Heel eenvoudig, heel simpel. Het koelelement hoort vooraf 24 uur in de diepvries en daarmee kun je in een half uur ijs bereiden. Stop het element na gebruik opnieuw in de diepvries zodat het in de zomermaanden altijd klaar is voor gebruik.
Vet in ijs in de vorm van room of boter is noodzakelijk om het ijs zijn zachte structuur te geven en schepbaar te maken. Versgemaakt ijs heeft dat niet nodig, want vers ijs is altijd soepel, zacht en schepbaar. Je zelfbereide ijs invriezen en later opnieuw eten wordt wel iets moeilijker, omdat ijs zonder extra vet hard bevriest. Vers maken en alles opeten is dus de boodschap.
Voor de structuur van consumptie-ijs gebruikt men eieren of zetmeel. Als alternatief daarvoor gebruik je in je eigen ijs gewoon vruchtenpuree of neem je yoghurt of kwark als basis.
IJs wordt te vaak gelijkgesteld met zoet. Zoveel zoet dat je meestal niet meer proeft wat er precies in zit. Minder zoet staat meteen gelijk met meer smaak, en wie een ijsje lust als dorstlesser zit ook meteen goed. Gebruik de natuurlijke zoetstoffen die in de vruchten aanwezig zijn, combineer zoete met minder zoete vruchten of gebruik geconcentreerd vruchtensap. Zoetstoffen zoals honing en ahornsiroop kunnen in een bescheiden hoeveelheid voor lekker en smaakvol ijs zorgen.
Zoals bij alles wat we eten is kleur en geur bijna even belangrijk als smaak. En precies de tuin biedt een onbegrensde bron aan inspiratie. Voor kleur kun je bij aardbeien, aalbessen, frambozen, bramen maar ook bij een hele reeks kruiden en bloemen terecht. Dieprood frambozenijs, paars bramenijs of verrassend ‘groen’ ijs op basis van citroenmelisse en verveine zijn maar enkele voorbeelden. Pureer de vruchten rauw. Lijkt je resultaat teveel op sap, voeg dan appel of banaan, yoghurt of kwark toe voor meer structuur en een fris-zoete smaak.
Bloemenijs is altijd een succes. Je kunt de bereiding maken op basis van yoghurt, kwark of sojapudding, licht gezoet met ahornsiroop. Naargelang het seizoen is er een ruime keuze in bloemen: van blauwe maartse viooltjes, bernagie of korenbloemen naar roomwit en fijn geurend in vlierbloesem, paars van lavendel of salie, oranje of geel van goudsbloem, rood en roze van rozenblaadjes. Bloemenijs vraagt het nodige geduld om eerst de bloemen te plukken, de bloemblaadjes te oogsten (de steeltjes zijn niet bruikbaar) en zo een handvol kleur en geur te verzamelen. Maar met een heel bijzonder ijsje in het verschiet is iedereen bereid om te helpen. Wie extra zoet ijs wil, kan fijngesneden blaadjes van Roomse kervel of stevia toevoegen.
Gebruik 200 gram verse zoete bramen en een grote zoete appel.
Pluk 500 gram van de zoetste bessen (de zachtroze ‘Pink Champagne’ is de mooiste én de lekkerste).
Zelf plantaardig roomijs maken
Heerlijke groente-ijsjes
Dorstige planten: Water geven tijdens je vakantie
Vlog: Water geven, enkele tips
Zomerse bessentaartjes
Vlog: Recept rode bieten smoothie
Stadstuinieren 2016-04 – Tekst en fotografie: Peter Bauwens
Abonneer je vandaag nog op Stadstuinieren. Het leukste tijdschrift met 100 pagina’s bomvol tips voor de urban gardener. Indoor, balkon, dakterras of moestuin.
Meld je ook aan voor een maandelijkse inspiratienieuwsbrief in je mailbox!