Aardamandelen kweken en oogsten
Aardamandelen (Cyperus esculentus), ook wel chufa, tijgernoten en knolcyperus genoemd, zijn de wortelknollen van een grasachtig gewas. Dit bijzondere gewas komt van oorsprong uit Afrika en werd zo’n twee miljoen jaar geleden al door onze voorvaderen gegeten. Tijdens de jaren ’50 en ’60 waren deze aardamandelen in Engeland zelfs populair als snoepgoed.
Zaaien/Planten: vroege lente
Hoogte: 60cm
Afstand: 30cm
Oogsten: winter
Eetbare delen: knolletjes
Smaak: kokosnoot-achtig
Tijgernoten kweken
Opgepast; chufa verspreidt zich enorm, dus plant nooit in de volle grond, maar altijd in potten of bakken. Het verspreidt zich zo snel dat er zelfs een teeltverbod wordt opgelegd als het gewas in de commerciële tuinbouw de kop opsteekt.
Week de tijgernoten in de vroege lente een nachtje voor je ze plant. Daarna plant je ze in een potje compost op een centimeter diepte. Zet op een warme plek tot de grassige sprieten opkomen. Heb geduld, dit kan 3 tot 4 maanden duren!
‘Opgelet: Chufa verspreidt zich enorm, dus plant altijd in potten of bakken’
Chufa komt van nature voor in moerassige grond, het is dus belangrijk dat de grond goed vochtig gehouden wordt. Plant ze uit in grote potten of bakken en zet deze vervolgens op een beschutte plek in de volle zon.
Het gewas houdt niet van bevroren grond, daarom haal je de planten ’s winters naar binnen of graaf de knollen op om ze het volgende jaar opnieuw te planten.
Aardamandelen oogsten
Een enkele plant kan tot wel 100 knolletjes produceren.
Oogst de tijgernoten in de winter zodra het blad is afgestorven. Graaf ze op en was alle grond eraf. De chufa knolletjes drogen en krimpen snel, waarbij het zetmeel wordt omgezet in suiker en de smaak verbetert.
Chufa knolletjes kunnen op veel manieren gegeten worden. De textuur en nootachtige smaak doen denken aan kokosnoot. Een nachtje laten weken verzacht de textuur. Ze kunnen rauw (en/of gedroogd) als lekkere snack worden gegeten of rauw of gekookt aan allerlei gerechten worden toegevoegd. Er kan een smakelijke olie (geweldig in salades) en meel van gemaakt worden, of zelfs een voedzame notenmelk die als Horchata de Chufa in Spanje populair is. (zie recept onder)
Met de gemalen gedroogde knolletjes maak je meel. Dit meel ken je misschien onder de naam tijgernotenmeel. Tijgernotenmeel heeft een heerlijke zoete en nootachtige smaak en is een mooi alternatief voor mensen met een notenallergie. Het meel kan toegepast worden in de meeste gebak recepten, bijvoorbeeld in cakes, taarten, koekjes, gebakjes en broden. Ook heerlijk als verdikkingsmiddel in smoothies, soepen, etc.
Tijgernoten en gezondheid
De knolletjes van de aardamandel zitten barstensvol antioxidanten, vitamines en mineralen en worden voor allerlei doeleinden gebruikt; van Ayurvedisch medicijn tot moderne afslankproducten.
Tijgernoten zitten vol vezels en helpen het spijsverteringsstelsel te verbeteren, waaronder kwalen als winderigheid en slechte spijsvertering. De knolletjes helpen hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk en hoge cholesterolwaarden voorkomen. Ze zijn bovendien een geweldige bron van magnesium, resistent zetmeel, zijn rijk aan proteïnes, aminozuren en vitamine C en E.
Recept met aardamandelen
Recept Horchata:
Week 300 gram chufas 12 uur in water, spoel daarna af onder stromend water. Meng met 1 liter gefilterd water en blend tot een zacht, fijn mengsel. Pers de melk door een neteldoek zodat de pulp gescheiden wordt van het vocht. Voeg een snufje kaneel toe en, indien gewenst, wat zoetstof. Meng goed door. Blijft in de koelkast tot drie dagen goed. Smaakt gekoeld het best.
No waste:
Gebruik de overgebleven pulp om voedzame snacks mee te maken. Denk bijvoorbeeld aan energieballetjes of mueslirepen.
Meer inspiratie:
Zo maak je een wormenbak
Zoete aardappel kweken en oogsten
Opvolgend zaaien – Vlog
Start je moestuin: Slim telen
Vlog: Kiemen uit Chiazaad kweken
Moestuintips: Dahlia’s rooien – stappenplan
Stadstuinieren 2018-01 Tekst: Natassia Doets